BROŃ JĄDROWA – broń wykorzystująca energię powstałą w wyniku przemian jądrowych; rodzaj → broni masowego rażenia. Za broń jądrową [br.j.] uznaje się całość urządzenia zdolnego do samodzielnego przeprowadzania danych reakcji jądrowych zmierzających do reakcji nuklearnej i uwolnienia energii. Wyróżniane są trzy rodzaje broni jądrowej [br.j.]: atomową, termojądrową, nuklearną. Materia zbudowana jest z atomów, każdy atom ma jądro złożone z protonów i neutronów, wokół którego krążą elektrony. Jeśli z jądra zostanie wyrzucony neutron, towarzyszy temu wyzwolenie dużych ilości energii. Zjawisko to wykorzystywane jest do budowy br.j. Energię wybuchu jądrowego mierzy się tzw. równoważnikiem trotylowym. W czasie wybuchu ładunku jądrowego o mocy 1 kilotony (KT) wydziela się taka sama energia, jak w czasie wybuchu 1000 ton TNT (trotylu). W czasie wybuchu wytwarza się promieniowanie świetlne w postaci silnego błękitnego światła i dużej ilości ultrafioletu. Zdarzeniu wybuchu towarzyszy jeszcze bardzo znaczące podwyższenie temperatury (kula ognista), fala uderzeniowa i fala podmuchu. Powstaje również nadciśnienie i podciśnienie, które powoduje ruch powietrza i pyłów ziemskich ku górze. Tworzy się charakterystyczny grzyb. Głównymi czynnikami powodującymi zniszczenia podczas wybuchu jądrowego są: 1. promieniowanie cieplne; 2. fala podmuchu; 3. promieniowanie przenikliwe; 4. skażenie promieniotwórcze. Pierwszy raz użyto broni jądrowej w 1945 r. w ataku na Hiroszimę (Japonia) – w 20-kilotonowej bombie „Little Boy” jako materiału rozszczepialnego użyto uranu 235. [→ mocarstwo jądrowe; kontrola zbrojeń; nieproliferacja broni jądrowej; porozumienia o ograniczeniu zbrojeń] [Piotr Baczar]

Literatura: R. Kopeć, Broń masowego rażenia – definiowanie pojęcia, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2014, nr 4 • R. Kopeć, Taktyczna broń nuklearna w Europie, „Przegląd Strategiczny” 2016, nr 9.