CENTRALNY OŚRODEK ANALIZY SKAŻEŃ; COAS – jednostka organizacyjna SZ RP utworzona w 1968 r. odpowiedzialna za wykonywanie szeregu działań związanych z reagowaniem na zagrożenia skażeniami. COAS zobowiązany jest do wykonywania zadań zapewniających pełną interoperacyjność wojskowych i cywilnych systemów wykrywania skażeń, utrzymania sił i środków do realizacji zadań → zarządzania kryzysowego SZ RP w sytuacji zagrożeń skażeniami oraz przygotowanie podległych sił do realizacji zadań operacyjnych i taktycznych wynikających z ich przeznaczenia. Celem działania COAS jest zdobywanie, gromadzenie i analizowanie informacji o użyciu → broni masowego rażenia, incydentach związanych powstawaniem skażeń i skutkach działania tych czynników. W ramach NATO ośrodek odpowiedzialny jest za ostrzeganie i meldowanie o uderzeniach bronią masowego rażenia, o skażeniach na terytorium Polski. COAS pełni rolę Centrum Dyspozycyjnego → Krajowego Systemu Analizy Skażeń i Alarmowania, przez co odpowiedzialne jest za wymianę informacji pomiędzy elementami systemu, koordynowanie działań oraz przygotowywanie ocen i analiz związanych z zagrożeniami skażeniami. Jest także głównym ośrodkiem analizy skażeń Systemu Wykrywania Skażeń SZ RP i odpowiada za koordynację działania elementów tego systemu oraz wymianę informacji z pozawojskowymi systemami sojuszniczymi.
COAS utrzymuje w gotowości Mobilne Laboratorium Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia przeznaczone do pobierania próbek materiałów skażonych oraz prowadzenia polowych i stacjonarnych analiz laboratoryjnych pobranych próbek materiałów skażonych biologicznie, chemicznie i promieniotwórczo. Realizuje również zadania w zakresie dowodowego pobieranie prób oraz identyfikacji skażeń na potwierdzonym poziomie. Dostarcza danych niezbędnych do wsparcia procesu dowodzenia w zakresie oceny poziomu rzeczywistego skażenia i jego wpływu na realizację zadań bojowych. [Sławomir Kleszcz]
Literatura: S. Kleszcz, Rola Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania w systemie obronnym państwa, „Przegląd Nauk o Obronności” 2017, nr 4.