CEPOL; AGENCJA UE DS. SZKOLENIA W DZIEDZINIE ŚCIGANIA – (ang. European Union Agency for Law Enforcement Training) agencja UE zajmująca się rozwojem, implementacją i koordynacją działalności szkoleniowej służb ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego. Geneza CEPOL wiąże się z ustaleniami podjętymi na nadzwyczajnym szczycie Rady Europejskiej w Tampere w 1999 r., podczas którego szefowie państw i rządów państw członkowskich UE stwierdzili konieczność utworzenia Kolegium Policji Europejskiej, z zadaniem szkolenia wyższych funkcjonariuszy policji. W efekcie w grudniu 2000 r. powołano do życia Europejskie Centrum Policji (CEPOL), które początkowo funkcjonowało jako podmiot bez osobowości prawnej. W 2005 r. CEPOL stał się instytucją unijną, a od 1 lipca 2016 funkcjonuje jako Agencja UE ds. Szkolenia w Dziedzinie Ścigania.
Aktywność CEPOL mieści się w obszarze międzynarodowej współpracy policyjnej określanym jako współpraca pozaoperacyjna. Agencja skupia sieć ośrodków szkoleniowych służb ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego państw członkowskich UE i wspiera je w zakresie innowacyjnych szkoleń dotyczących priorytetów w zapewnianiu bezpieczeństwa, współpracy w dziedzinie ścigania i wymiany informacji. CEPOL współdziała również z instytucjami unijnymi oraz innymi krajami i organizacjami międzynarodowymi w celu zapewnienia wspólnej odpowiedzi na najpoważniejsze → zagrożenia bezpieczeństwa. Działalność CEPOL w szczególności obejmuje: 1. szkolenia stacjonarne i online dotyczące m.in. takich kwestii, jak ochrona praw człowieka i podstawowych wolności, zapobieganie i zwalczanie terroryzmu oraz poważnej przestępczości dotyczącej co najmniej dwóch państw członkowskich, utrzymywanie porządku publicznego, zwłaszcza w kontekście międzynarodowych operacji policyjnych towarzyszących ważnym wydarzeniom, planowanie i zarządzanie misjami UE; 2. programy mobilności polegające na tygodniowych wymianach personelu organów ścigania, co umożliwia funkcjonariuszom z różnych krajów dzielenie się wiedzą i dobrymi praktykami czy też inicjowanie wspólnych projektów; 3. projekty budowania zdolności, realizowane we współpracy z partnerami międzynarodowymi, odnoszące się do krajów sąsiadujących z UE; 4. przedsięwzięcia naukowo-badawcze obejmujące ścisłą współpracę z szeregiem instytucji w ramach UE w celu wsparcia badań poprawiających skuteczność działania służb ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz dzielenia się wiedzą.
Każdy kraj tworzy w ramach własnych służb Jednostkę Krajową (CEPOL National Unit), która wspiera operacje CEPOL oraz zapewnia dostarczanie informacji oraz inne formy wsparcia funkcjonariuszom służb ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego pragnącym uczestniczyć w aktywności CEPOL (m.in. poprzez koordynację organizacji szkoleń na terenie danego kraju, koordynację programu wymiany funkcjonariuszy). Polska Jednostka Krajowa CEPOL umiejscowiona jest w strukturze Biura Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji. [Adrian Szumski]
Literatura: CEPOL – Agencja Unii Europejskiej ds. Szkoleń w Dziedzinie Ścigania, https://info.policja.pl/inf/wspolpraca-miedzynarod/cepol/51106,CEPOL-Agencja-Unii-Europejskiej-ds-Szkolenia-w-Dziedzinie-Scigania.html [dostęp: 2.01.2022] • C. Rogers, Policing Structures, New York 2021.