CYBERPRZESTRZEŃ – w ogólnym ujęciu jest to obszar wirtualny, nieograniczony czasem i przestrzenią. Jest przestrzenią komunikacyjną tworzoną przez system wewnętrznych i/lub zewnętrznych powiązań sieciowych, której podstawowym elementem jest informacja: generowana, przetwarzana, transferowana i przechowywana przez systemy teleinformatyczne. Pojęcie to wprowadzone zostało do → nauk o bezpieczeństwie na początku lat 90. XX w. przez płk. Johna A. Wardena w teorii strategicznego paraliżu, zdefiniował on wówczas pięć wymiarów wojny: morze, ląd, powietrze, przestrzeń kosmiczna, cyberprzestrzeń [cyberprz.].

Cyberprz. jest globalną i dynamicznie zmieniającą się domeną charakteryzującą się połączonym wykorzystaniem spektrum elektromagnetycznego i jego składowych, której celem jest tworzenie, przechowywanie, modyfikowanie, wymiana, udostępnianie, wydobywanie, wykorzystywanie, eliminowanie informacji. Rozwój cyberprz. wiąże się ściśle z konstruowaniem urządzeń i systemów elektronicznych służących do transmisji danych i informacji w sieciach komputerowych (teleinformatycznych).

Cyberprz. obejmuje: infrastrukturę techniczną i urządzenia telekomunikacyjne pozwalające na połączenie w sieć systemów technologicznych i komunikacyjnych (np. urządzenia SCADA, smartfony, tablety, komputery, serwery itd.); systemy komputerowe i związane z nimi oprogramowanie gwarantujące podstawowe funkcjonowanie operacyjne i łączność domeny; sieci między komputerami; sieci międzysystemowe; węzły dostępu użytkowników i węzłów pośredniczących oraz dane składowe. Globalna sieć powszechnie dostępna nazywana jest internetem, a sieci zamknięte intranetem. Zasoby cyberprz. można podzielić na ogólnodostępne oraz ukryte, czyli znajdujące się w tzw. głębokiej sieci – Dark Web, która jest niedostępna z poziomu standardowych wyszukiwarek (jego częścią jest Deep Web, do którego wejście umożliwia
tzw. sieć Darknet).

Generalną i charakterystyczną cechą cyberprz. jest to, że żadna centralna jednostka nie sprawuje kontroli nad wszystkimi sieciami, czyli jest to domena bez hierarchicznego podporządkowana. Tworzące ją sieci i systemy informatyczne stanowią istotny element funkcjonowania społeczeństwa w wymiarze administracyjnym, obronnym, finansowym, gospodarczym, społecznym, politycznym, edukacyjnym, kulturalnym i innym.

Bezpieczne funkcjonowanie państwa i jego ogniw w cyberprz. jest kluczowe dla ekonomii oraz bezpieczeństwa narodowego [→ cyberbezpieczeństwo]. Naruszenie stabilności w sieciach i systemach informatycznych uchodzi za poważne naruszenie bezpieczeństwa
indywidualnego oraz zbiorowego, w tym międzynarodowego. [Sylwia Gwoździewicz, Sławomir Sadowski, Monika Szyłkowska]

Literatura: D. Reveron, Cyberspace and National Security: Threats, Opportunities, and Power in a Virtual World, Washington DC 2012 • J. Wasilewski, Zarys definicyjny cyberprzestrzeni, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2013, nr 5.