ĆWICZENIA OBRONNE – rodzaj praktycznego szkolenia obronnego, w którym podmiotem szkolenia są organy (urzędy) administracji publicznej, kierownicy jednostek organizacyjnych publicznych i samorządowych, przedsiębiorcy i obywatele oraz organizacje społeczne realizujące zadania obronne. Celem ćwiczeń [ćw.] jest: kształtowanie umiejętności współdziałania organów i jednostek organizacyjnych wykonujących zadania obronne z odpowiednimi dowództwami i jednostkami organizacyjnymi SZ RP i wojsk sojuszniczych; przygotowanie elementów systemu obronnego państwa do działania podczas podwyższania gotowości obronnej i w czasie wojny; kształtowanie świadomości obronnej uczestników. Ćw. obronne polegają na: pogłębianiu umiejętności kierowników jednostek w zakresie planowania i kierowania podległymi strukturami organizacyjnymi oraz sprawdzeniu tych umiejętności poprzez praktyczne szkolenie; doskonaleniu indywidualnych umiejętności szkolonych i zgrywaniu komórek funkcjonalnych struktur organizacyjnych w procesie planowania operacyjnego i kierowania w trakcie prowadzenia działań przewidywanych do realizacji w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz wojny; utrwalenie i pogłębianie wiedzy, indywidualnych umiejętności i nawyków w zespołowym działaniu w wykonywaniu zadań obronnych; doskonalenie zasad i sposobów realizacji zadań obronnych systemu militarnego oraz niemilitarnego systemu obronnego państwa. Do najczęściej stosowanych form należą: ćw. kompleksowe, ćw. specjalistyczne (działowe), ćw. instruktażowe, ćw. grupowe, treningi decyzyjne, gry kierownicze. [Jarosław Wołejszo]

Literatura: Leksykon obronności. Polska i Europa, red. M. Huzarski, J. Wołejszo, Warszawa 2014.