DZIAŁANIA PARTYZANCKIE – specyficzna forma walki zbrojnej prowadzona zazwyczaj na obszarze zajętym przez przeciwnika (wojska okupacyjne) lub kontrolowanym przez rodzimy reżim, który wbrew woli społeczeństwa przejął i kontroluje terytorium państwa. Istotą działań partyzanckich [dz.par.] jest prowadzenie zaskakujących, krótkotrwałych i gwałtownych uderzeń realizowanych w formie zasadzki, napadu, → dywersji bądź → sabotażu, przy jednocześnie prowadzonych na szeroką skalę działaniach psychologicznych.
Dz.par. mogą być prowadzone w ramach działań obronnych realizowanych przez wojska operacyjne lub jako forma kontynuowania walki po utracie możliwości prowadzenia działań regularnych. Celem dz.par. jest osłabienie zdolności bojowych przeciwnika, jego potencjału bojowego i obniżenie poziomu morale. Dz.par. mogą być również
prowadzone w celu przejęcia władzy (zmuszenia reżimu do jej przekazania), a następnie ustanowienia nowego rządu. Dz.par. prowadzone są przez odpowiednio zorganizowane i uzbrojone siły paramilitarne rekrutujące się przede wszystkim spośród lokalnej ludności obszaru prowadzonych działań. W dz.par. mogą również uczestniczyć pododdziały sił zbrojnych, które planowo pozostały na terenie zajętym przez przeciwnika lub znalazły się tam w wyniku niepomyślnej realizacji wcześniejszych zadań bojowych.
[Krystian Frącik]
Literatura: C. Kurowski, B. Woźniecki, Działania partyzanckie, Warszawa 1975.