DZIAŁANIA STABILIZACYJNE – działania z użyciem komponentów sił zbrojnych, policyjnych, podejmowane przez organizacje międzynarodowe lub koalicje państw (nie zawsze z poparciem/mandatem społeczności międzynarodowej) w celu utrzymania lub przywrócenia pokoju oraz obalenia władz nierespektujących zasad przestrzegania praw człowieka w rejonie operacji (konfliktu). Wyróżniane są trzy fazy konfliktów zbrojnych: przedkonfliktową, konflikt i fazę pokonfliktowę – działaniom podejmowanym w każdej z nich odpowiadają terminy: działania wspierające pokój, działania bojowe i działania stabilizacyjne, czyli wygaszające konflikt, które charakteryzują się m.in. koniecznością łączenia lub selektywnego wybierania tych rodzajów działań, które w danej sytuacji będą skuteczne. W działaniach niemających znamion → walki celem może być utrzymanie pokoju (jeśli jest zagrożony) lub jego przywrócenie, jeśli już został zakłócony. Według Stanisława Kozieja istotą działań stabilizacyjnych jest utrzymywanie stabilności → środowiska bezpieczeństwa, na co składa się przede wszystkim: monitorowanie warunków bezpieczeństwa i prognozowanie ich rozwoju; podejmowanie działań neutralizujących lub eliminujących źródła potencjalnych zagrożeń; aktywne promowanie stabilności oraz utrwalanie pozytywnych trendów rozwoju środowiska bezpieczeństwa; utrzymywanie i doskonalenie systemów bezpieczeństwa stosownie do nowych wyzwań, a także odstraszanie. Jak pokazuje przykład Iraku, faza pokonfliktowa obejmująca działania stabilizacyjne trwa o wiele dłużej niż działania wojenne i bywa od nich trudniejsza. W działaniach tych obok działań pokojowych (patrolowanie, konwojowanie itd.) może zaistnieć także potrzeba odpierania ataków, obrony lub przeciwdziałania aktom terroryzmu. [→ operacja/misja stabilizacyjna] [Marek Kubiński]

Literatura: D. Kozerawski, Działania wojenne, pokojowe i stabilizacyjne prowadzone w warunkach szczególnych w XX i XXI wieku. Konflikty – doświadczenia – bezpieczeństwo, Toruń 2007 • S. Koziej, Wstęp do teorii i historii bezpieczeństwa, Warszawa 2010 • A. Michalak, Działania taktyczne wojsk obrony terytorialnej, Warszawa 2020.