GEOGRAFIA BEZPIECZEŃSTWA – badanie przestrzeni geograficznej pod kątem szans i zagrożeń dla danego państwa w zależności od rozwoju sytuacji politycznej, społecznej, gospodarczej, militarnej, kulturalnej, ekologicznej w danym państwie oraz jego bezpośrednim i dalszym otoczeniu. W uproszczeniu jest to rozpatrywanie zagrożeń bezpieczeństwa przez pryzmat kategorii geograficznych. Głównym celem badań geografii bezpieczeństwa [g.bezp.] jest identyfikacja zagrożeń, kataklizmów i katastrof, która ma służyć podejmowaniu racjonalnych działań eliminujących i/lub zmniejszających ich skutki lub przeciwdziałających im. Zakresem swoich badań obejmuje ona szereg różnorodnych czynników geopolitycznych, militarnych, społecznych, ekonomicznych, cywilizacyjnych i środowiskowych badanego obiektu wraz z otoczeniem. G.bezp. powiązana jest z takimi dziedzinami i dyscyplinami naukowymi, jak: kartografia, metody statystyczne opisu rozkładów przestrzennych, metody typologii przestrzennej i regionalizacji, metody badania ruchu, modele badania sieci transportowej, modele sieci osadniczej, modele badania systemu człowiek‒środowisko, metody optymalizacji.

Zasadnicze elementy badań to geodane i geoinformacje. Geodane to dane przestrzenne dotyczące Ziemi i wszelkich obiektów lub zjawisk przestrzennych z nią związanych. W swojej bezpośredniej formie nie stanowią informacji, dopiero ich interpretacja przetwarza je w informacje. Geoinformacje powstają wówczas, gdy geodane zostaną umieszczone w kontekście optymalnym z punktu widzenia zarządzania (podejmowania decyzji). Informacje geograficzne są niezbędne w procesie prowadzenia analiz strategicznych, taktycznych i logistycznych, ponadto jako dane geodezyjne, grawimetryczne, magnetyczne itp. stanowią podstawę skutecznego użycia sprzętu i uzbrojenia, szczególnie środków rażenia, dowodzenia i kierowania oraz nawigacji w siłach zbrojnych. [Janusz Gierszewski]

Literatura: Z. Lach, A. Łaszczuk, Geografia bezpieczeństwa, Warszawa 2004 • Z. Lach, Potencjał zagrożeń kryzysowych państw i regionów świata, Warszawa 2010 • R. Olszewski, D. Gotlib, A. Iwaniak, GIS – obszary zastosowań, Warszawa 2007.