JEDNOSTKA SPECJALNA – rodzaj → jednostki wojskowej, samodzielna jednostka organizacyjna → wojsk specjalnych, wyodrębniona pod względem administracyjnym i gospodarczym, posiadająca osobowość prawną, odrębny etat oraz posługująca się pieczęcią, nazwą i numerem. Jednostki specjalne [j.sp.] przeznaczone są do realizacji całego spektrum operacji specjalnych: rozpoznania specjalnego, wsparcia militarnego oraz akcji bezpośrednich. Ponadto mogą prowadzić → działania specjalne w formie → działań przeciwrebelianckich, zwalczania → terroryzmu, uwalniania zakładników czy zwalczania proliferacji → broni masowego rażenia oraz materiałów biologicznych, chemicznych, jądrowych i radiologicznych. W j.sp. w celu osiągnięcia zdolności wymaganych do efektywnego prowadzenia operacji specjalnych formuje się struktury zadaniowe na bazie istniejących tam pododdziałów, stosowne do zaistniałej potrzeby (zadaniowe zespoły bojowe).

Do najbardziej znanych j.sp. na świecie należą: Delta Force (USA), Navy SEALs (USA), Special Air Service (SAS; Wielka Brytania), Kommando Spezialkräfte (KSK; Niemcy), Sajjeret Matkal (Izrael).

W SZ RP funkcjonują następujące jednostki wojsk specjalnych: Jednostka Wojskowa Komandosów oraz jednostki o nazwach: GROM, FORMOZA, AGAT, NIL. [Krystian Frącik]

Literatura: Wojska specjalne, red. K. Frącik, Warszawa 2019.