ANZUS; PAKT BEZPIECZEŃSTWA PACYFIKU – (ang. Australia, New Zealand, United States, Pacific Security Treaty) pakt obronny podpisany 1 września 1951 r. (Australia i USA) oraz 29 kwietnia 1952 r. (Nowa Zelandia i USA). Zawarcie paktu było elementem amerykańskiej polityki zagranicznej i doktryny powstrzymywania komunizmu na świecie. W ramach ANZUS nie ma wydzielonych sił zbrojnych, jednak pomiędzy członkami paktu odbywają się permanentne ćwiczenia wojskowa od lat 50. XX w., a pakt zobowiązuje strony do niesienia sobie pomocy militarnej na wypadek poważnego zagrożenia bezpieczeństwa. Wyłom we wzajemnych relacjach nastąpił w połowie lat 80. XX w. – w lutym 1985 r. Nowa Zelandia odrzuciła zapytanie USA o możliwość wejścia do portu niszczyciela USS Buchanan, a w 1986 r. ogłosiła się strefą wolną od atomu, tym samym uniemożliwiając wpływanie na swoje wody jednostkom amerykańskim o napędzie atomowym bądź przenoszącym broń jądrową. Od 1986 r. do 2012 r. członkostwo tego państwa w sojuszu było zawieszone. W 2012 r. Nowa Zelandia zniosła zakaz wpływania na swoje wody jednostek amerykańskich, ale nadal pozostała strefą wolną od atomu, a USA zniosły podobny zakaz wobec jednostek nowozelandzkich. W wyniku tego doszło do zbliżenia obu państw, ale przy zachowaniu odrębnych stanowisk wobec broni atomowej. [Marcin Wałdoch]

Literatura: M. Wałdoch, Bliskie antypody. Relacje polsko-nowozelandzkie w procesach globalizacji i dywersyfikacji świata, Bydgoszcz 2020.