LOTNICTWO PAŃSTWOWE – statki powietrzne instytucji państwowych oraz lotniska wykorzystywane wyłącznie do startów i lądowań państwowych statków powietrznych. Lotnictwo państwowe [lot.p.] dzieli się zwyczajowo na → lotnictwo wojskowe i → lotnictwo służb porządku publicznego (lotnictwo Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej) podległe szefom resortów obrony narodowej i spraw wewnętrznych.

Działania lot.p. są ukierunkowane na zapewnienie → bezpieczeństwa narodowego, nienaruszalności → granic państwowych, bezpieczeństwa obywateli oraz → porządku publicznego, a w sytuacjach kryzysowych również → bezpieczeństwa powszechnego. W czasie pokoju lot.p. wykonuje zadania pozwalające na jak najlepsze przygotowanie do osiągania wyznaczonych celów (szkolenie, rozbudowa infrastruktury), a także związane z zapewnieniem kontroli ruchu lotniczego, porządku publicznego, ściganiem przestępców, patrolowaniem granic państwa, poszukiwaniem i → ratownictwem oraz transportem medycznym itp. (lotnictwo służb porządku publicznego, Lotnicze Pogotowie Ratunkowe).

Lotnicze Pogotowie Ratunkowe formalnie nie jest wymieniane w strukturze lot.p., choć spełnia podstawowe kryteria tej klasyfikacji – jest finansowane z budżetu państwa, podlega państwowym strukturom resortowym. Od strony formalnej jest to podmiot leczniczy prowadzony w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, którego zadaniem jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach ratownictwa medycznego (w tym wykonywanie medycznych czynności ratunkowych) oraz wykonywanie lotniczego transportu sanitarnego.

Państwowa Straż Pożarna aktualnie nie ma w strukturach gaśniczych załogowych statków powietrznych, do wykrywania i obserwacji pożarów wykorzystuje bezzałogowe statki powietrzne. System lotniczej → ochrony przeciwpożarowej, który finansowany jest przez Lasy Państwowe na zasadach czarteru i przeznaczony jest do ochrony lasów przed pożarami i owadami, nie jest formalnie jednostką ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy. Zadania obserwacyjne (wykrywanie pożarów) i gaśnicze realizują podmioty komercyjne (firmy usługowe) wyposażone w samoloty PZL M-18 Dromader (np. Aerogryf Goleniów, ZUA Mielec) w porozumieniu z Dyrekcją Lasów Państwowych.

Służba Ochrony Państwa i inne służby w zakresie operacji ochrony, transportu i poszukiwania z użyciem statków powietrznych współpracują z Lotnictwem Policji i Lotnictwem SZ. [Janusz Karpowicz]