ARMIA – zorganizowany i zbrojny organ (synonim → sił zbrojnych) utworzony, utrzymywany i udoskonalany przez państwo w celu ochrony i obrony jego interesów, składający się z sił (żołnierzy) oraz środków (broni, sprzętu) wyspecjalizowanych do prowadzenia działań militarnych w różnym środowisku walki. Stanowi narzędzie polityki międzynarodowej państwa, przyczyniając się do osiągania celów politycznych poprzez: dążenie do odstraszania nieprzyjaciół, zapobieganie → agresji na własne terytorium, a w razie potrzeby poprzez zbrojną obronę niepodległości i integralności państwa, realizację zobowiązań sojuszniczych wynikających z członkostwa w układach wojskowych oraz uczestnictwa w działaniach pokojowych na świecie. W stosunku do polityki wewnętrznej armia [ar.] zapewnia wsparcie w utrzymaniu ładu, → porządku publicznego i przestrzegania prawa na terytorium państwa oraz w zwalczaniu skutków → sytuacji kryzysowych, jeżeli użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub niewystarczające. Wyróżnia się trzy sposoby formowania ar.: poborowy – ar. składa się z obywateli danego państwa podlegających obowiązkowi odbycia → służby wojskowej przez określony czas w świetle obowiązujących przepisów prawa; zawodowy – dotyczy obywateli danego państwa, którzy w sposób dobrowolny w zamian za wynagrodzenie decydują się na służbę wojskową; najemny – odnosi się do żołnierzy niebędących obywatelami państwa, dla którego służbę wojskową podejmują w zamian za wynagrodzenie [→ najemnictwo].

Ar. to także pojęcie używane na określenie związków operacyjnych występujących w niektórych rodzajach sił zbrojnych, dotyczy formacji większej niż korpus armijny, ale mniejszej niż grupa ar. Pierwsze ar. powstawały w rewolucyjnej Francji. Od → pierwszej wojny światowej działały samodzielnie lub łączono je w wyższe związki – grupy armii i fronty. [Tomasz Kośmider, Jerzy Trocha]

Literatura: Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, red. B. Balcerowicz, Warszawa 2000 • K. Załęski, Siły Zbrojne. Teoria i praktyka funkcjonowania, Warszawa 2018.