Powrót

Szczegóły Hasła

NAPAŚĆ ZBROJNA


NAPAŚĆ ZBROJNA – użycie środków militarnych w celu pogwałcenia integralności terytorialnej i niezależności politycznej innego państwa. Pojęcie to jest bardzo często uznawane za synonimiczne do terminu → agresja zbrojna, są to bowiem w semantycznych znaczeniach pojęcia bardzo bliskie. Według słownika języka polskiego napaść oznacza agresywny i niespodziewany atak, jednak bez względu na semantyczną bliskość nie są to pojęcia synonimiczne. Przytoczona wyżej definicja pochodzi z wyroku Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (1986). Termin napaść zbrojna [n.zb.] jest użyty jeden raz w Karcie Narodów Zjednoczonych, w art. 51 odnoszącym się do prawa do samoobrony. Także jeden raz – w art. 39 – jest użyty termin akt agresji. Oba te pojęcia w Karcie nie zostały zdefiniowane. W Traktacie Północnoatlantyckim brak definicji n.zb., aczkolwiek używa się tego terminu w dwóch artykułach. W art. 5. n.zb. opisuje się jako casus foederis, sytuację obligującą strony sojuszu do solidarnej reakcji, do podjęcia określonych działań. Z kolei art. 6. zawiera rozwinięcie, geograficzną aplikację treści poprzedniego artykułu.

Agresja zbrojna w sensie prawnym oznacza użycie przez państwo siły zbrojnej przeciwko suwerenności, integralności terytorialnej lub politycznej niezawisłości innego państwa czy też w inny sposób sprzeczny z Kartą NZ. To definicja agresji zapisana w art. 1 rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ przyjętej w grudniu 1974 r. W dokumencie wymienia się siedem przykładów agresji: 1. → Inwazja lub atak sił zbrojnych jednego państwa na terytorium innego państwa albo wszelka okupacja wojskowa (nawet czasowa) będąca wynikiem takiej inwazji czy ataku lub też aneksja terytorium lub części terytorium przy użyciu siły. 2. Bombardowanie przez siły zbrojne państwa, terytorium innego państwa lub użycie jakiejkolwiek broni przeciwko terytorium innego państwa. 3. Blokada portów lub wybrzeża przez siły zbrojne innego państwa. 4. Atak sił zbrojnych państwa na siły lądowe, morskie lub powietrzne albo na marynarkę i lotnictwo cywilne innego państwa. 5. Użycie sił zbrojnych państwa znajdujących się na terytorium drugiego państwa za zgodą przyjmującego, niezgodnie z warunkami przewidzianymi w umowie lub wszelkie przedłużenie ich pobytu na tym terytorium po zakończeniu obowiązywania umowy. 6. Wyrażenie przez państwo zgody, by jego terytorium, które oddało do dyspozycji innemu państwu, było wykorzystane do dokonania agresji przeciwko innemu państwu. 7. Wysyłanie przez państwo lub w jego imieniu band lub grup zbrojnych, oddziałów nieregularnych bądź najemników, które dokonują zbrojnych ataków przeciwko innemu państwu lub zaangażowanie się w znaczny sposób w takie działanie. Jak wynika z powyższego, termin agresja zbrojna jest pojęciem znacznie szerszym aniżeli n.zb. [Bolesław Balcerowicz]

Literatura: Prawo wojskowe, red. W. Kitler, M. Stepnowska, D. Nowak, Warszawa 2017.


AUTORZY: Balcerowicz Bolesław, OST.ZM.: 04.02.2024