ATTACHÉ OBRONY – stanowisko w misji dyplomatycznej dla żołnierzy dyplomatów za granicą państwa, którego są obywatelami i które reprezentują; dyplomata wojskowy. W przeszłości przedstawiciele państwowi wchodzący w skład korpusu dyplomatycznego odpowiadający za bezpieczeństwo nazywani byli attaché wojskowymi.
Attaché [att.] stoi na czele attachatu obrony, stanowiącego integralną część przedstawicielstwa dyplomatycznego – ambasady, wchodzi w skład personelu dyplomatycznego ambasady i jego status prawny nie różni się od pozostałych dyplomatów; może mieć zastępców. Att. i podległy mu personel attachatu nie wchodzą w skład misji wojskowych, jeśli działają one jednocześnie w państwie ich akredytacji. Att. to zazwyczaj oficer sił zbrojnych w stopniu wojskowym generała w państwach ważnych z punktu widzenia władz państwa wysyłającego lub pułkownika w państwach o mniejszym znaczeniu. Wzrost znaczenia poszczególnych rodzajów sił zbrojnych oraz specjalizacja w ramach służby attachackiej spowodowały, że konieczna stała się reprezentacja poszczególnych rodzajów sił zbrojnych, poza lądowymi także sił morskich i lotniczych.
W polskim porządku prawnym attaché obrony to oficer zawodowy posiadający stopień dyplomatyczny reprezentujący siły zbrojne państwa wysyłającego, wyznaczony do pełnienia służby w przedstawicielstwie dyplomatycznym, wykonujący zadania ministra obrony narodowej oraz reprezentujący siły zbrojne w państwie przyjmującym, samodzielnie lub przy pomocy attachatu obrony. Attaché wojskowy, morski, lotniczy to att. reprezentujący w państwie przyjmującym określony rodzaj lub rodzaje SZ RP. W przypadku pełnienia funkcji wojskowej reprezentacji dyplomatycznej przez jedną osobę nosi ona tytuł: attaché obrony, wojskowy, lotniczy i morski. Att. mianowany jest przez ministra spraw zagranicznych na wniosek ministra obrony i podlega służbowo szefowi przedstawicielstwa dyplomatycznego.
W prawie dyplomatycznym przyjmuje się, że att. obrony spełnia trzy podstawowe funkcje: 1. wykonywanie funkcji dyplomatycznych i protokolarnych związanych z reprezentowaniem ministra obrony i sił zbrojnych w państwie przyjmującym; 2. poznawanie potencjału militarnego, założeń doktryny, założeń strategiczno-operacyjnych oraz polityki wojskowej państwa przyjmującego; 3. prowadzenie pracy popularyzatorsko-informacyjnej dotyczącej sił zbrojnych, historii wojskowej i tradycji państwa wysyłającego. [Wiesław Śmiałek]
Literatura: L. Drab, Dyplomacja obronna w procesie kształtowania bezpieczeństwa RP, Warszawa 2018 • R. Kupiecki, Dyplomacja obronna – próba konceptualizacji, „Dyplomacja i Bezpieczeństwo” 2016, nr 4(1) • J. Sutor, Prawo dyplomatyczne i konsularne, Warszawa 2015.