OBIEKT OPERACYJNY – obiekt geograficzny oddziałujący na zadania wojska, policji lub innych służb w ich pracy operacyjnej, będący przedmiotem operacji tych formacji. W tego rodzaju operacjach wyznacza się obiekt/obiekty geograficzne na podstawie znajomości terenu (terenoznawstwa) lub rozpoznania (czynności operacyjno-rozpoznawczych). Obiekty operacyjne [ob.op.] mają kluczowe znaczenie w planowanych działaniach, a ich kontrolowanie określa przyszłe powodzenie danej operacji. Wynika to ze znajdujących się w okolicy ob.op. osób (np. wysokie stanowiska dowódcze) lub natury, położenia, celu, co może oddziaływać na skuteczność i efekt danej operacji. Ob.op. podczas operacji mogą wymagać całkowitego lub częściowego zniszczenia, przejęcia i kontroli, neutralizacji wybranych ich właściwości, neutralizacji okoliczności występujących w czasie operacji. Ich kontrola daje militarną przewagę nad przeciwnikiem, zmuszając go do nacierania i walki o nie.

Wartość lub ważność ob.op. może być mierzona lub ustalana według różnych metod. Na tej podstawie wszystkie ob.op. dzieli się na główne oraz poboczne (różnego rzędu – do najmniej istotnych, takich jak ob. taktyczne i dozory, stosowane w punktach obserwacyjnych, posterunkach i wartowniach). Ob.op. mogą być dzielone również na ruchome (np. pociąg towarowy, rzeka, stanowisko ogniowe) i stacjonarne (np. wzgórze, budynek).

Prawidłowe zdefiniowanie i rozpoznanie ob.op. wymagane jest od dowódców różnych szczebli. Zdefiniowanie ob.op. wymaga ustalenia rodzaju, nazwy, charakteru, położenia, celu i możliwości użycia. Rozpoznanie ob.op. może wymagać nie tylko obserwacji, ale także wywiadu na jego temat. [Piotr Lech Wilczyński]

Literatura: J. Gołębiewski, Praca operacyjna w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej, Warszawa 2008 • B.R. Pirnie, S. Gardiner, An Objectives-Based Approach to Military Campaign Analysis, Santa Monica, CA 1996 • U.S. Department of the Army, The Operations Process, FM 5-0, Washington 2010.