POTENCJAŁ GOSPODARCZO-OBRONNY – zdolność do zbiorowych działań produkcyjno-usługowych ukierunkowanych zarówno na potrzeby utrzymywania pokoju, jak i prowadzenia wojny; jest odzwierciedleniem siły państwa. Potencjał gospodarczo-obronny [p.g.o.] stanowi materialną podstawę systemu obrony każdego państwa. Jego poziom i warunki rozwoju w związku z rosnącą współzależnością państw są jednym z dominujących wyznaczników bezpieczeństwa państwa. Na p.g.o. składają się czynniki: geograficzne, demograficzne (liczebność), gospodarcze (w tym zasoby energetyczne, energochłonność, posiadane surowce), polityczne i wojskowe (np. zdolność do prowadzenia działań wojennych). P.g.o. można również zinterpretować jako niemilitarny podsystem wykonawczy stanowiący swoistą bazę zaopatrującą oraz wspierającą militarny system podwykonawczy. Jego zasadniczym przeznaczeniem jest tworzenie dogodnych warunków dla działań mobilizacyjnych i operacyjnych oraz tych podejmowanych przez siły zbrojne. P.g.o. służy zapewnieniu właściwego funkcjonowania struktur państwa, a także jest gwarantem przetrwania ludności w okresie zagrożenia (kryzys, wojna); składają się nań ogniwa tworzące niemilitarne struktury obronne, zabezpieczające podstawowe potrzeby bytowe, dające ochronę obiektów państwowych czy kształtowanie odpowiednich mocy produkcyjnych, a także inne działania, m.in. zabezpieczenie i przygotowanie transportu. P.g.o. tworzą podmioty zróżnicowane pod względem pełnionych w państwie funkcji, posiadanych kompetencji czy profilu działalności; odpowiadają one m.in. za utrzymanie mobilizacyjnych mocy wytwórczych w przemyśle, gromadzenie rezerw gospodarczych, import surowców o strategicznym znaczeniu czy przygotowanie i rozbudowę infrastruktury techniczno-obronnej (w tym łączności, energetyki i obiektów specjalnych). W okresie zagrożenia bezpieczeństwa państwa działalność ogniw gospodarczo-obronnych koncentruje się na przestawieniu całej gospodarki na tory wojenne, co związane jest m.in. ze zmianą struktury wytwarzania dóbr oraz uruchomieniem mobilizacyjnych zdolności gospodarczych, a także rezerw i zapasów. W Polsce przykładem podmiotu, który kwalifikowany jest jako przedsiębiorca o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym, jest narodowy przewoźnik kolejowy PKP CARGO S.A. [Małgorzata Sikora-Gaca]

Literatura: P. Górski, J. Płaczek, Współczesna charakterystyka potencjału gospodarczo-obronnego państwa: zarys teorii, „Zeszyty Naukowe AON” 2007, nr 67(2) • P. Krekora, Transport intermodalny a potencjał gospodarczo-obronny państwa, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka” 2019, nr 10 • J. Płaczek, Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie, Warszawa 2014.