RADA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO; RBN – konstytucyjny organ doradczy prezydenta RP w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, organ kolegialny. Wyłączną kompetencję do określenia zarówno sposobu procedowania Rady, jak i do powołania/odwołania jej członków ma prezydent RP. Powoływanie członków RBN jest uprawnieniem głowy państwa niewymagającym kontrasygnaty prezesa rady ministrów, co oznacza brak konieczności uzgadniania składu Rady z szefem rządu czy z jakimikolwiek innymi podmiotami. RBN jest organem doradczym, a zatem osoby w nim zasiadające powinny cieszyć się zaufaniem, uznaniem i autorytetem głowy państwa, tak aby ich opinie były realnie brane pod uwagę przy podejmowaniu rozstrzygnięć. W literaturze podkreśla się, że gdyby o jej składzie decydował wyłącznie określony klucz polityczny, uzależniający członkostwo od sprawowania danego stanowiska w państwie, zagrożona byłaby skuteczność funkcjonowania RBN. Skuteczność Rady może być także zagrożona, gdyby budowano ją wyłącznie na bazie prezydenckiego zaplecza, z pominięciem innych podmiotów działających w przestrzeni publicznej, w tym osób odpowiedzialnych w państwie za prowadzenie i definiowanie priorytetów w zakresie strategii i polityki.

Sposób funkcjonowania RBN i zakres jej zadań jest określany zarządzeniem prezydenta RP (zasady te mogą być zatem zmieniane przez kolejnych prezydentów). Zgodnie z aktem z 2010 r. Rada obraduje na posiedzeniach, które zwołuje, określając ich tematykę, prezydent RP, mają one charakter niejawny (chyba że inaczej postanowi prezydent). W posiedzeniach uczestniczą członkowie Rady oraz ewentualnie na zaproszenie prezydenta: byli prezydenci oraz premierzy, osoby, których udział jest wskazany ze względu na tematykę obrad. Sekretarzem Rady jest szef → Biura Bezpieczeństwa Narodowego, który zarazem określa szczegółowy porządek obrad. Do zadań Rady należy w szczególności rozpatrywanie i opiniowanie: generalnych założeń bezpieczeństwa państwa; założeń i kierunków polityki zagranicznej dotyczącej zewnętrznego bezpieczeństwa państwa; strategicznych problemów bezpieczeństwa narodowego, a w szczególności interesów narodowych; zewnętrznych i wewnętrznych warunków bezpieczeństwa operacyjnych i preparacyjnych koncepcji bezpieczeństwa; projektów strategii bezpieczeństwa narodowego; polityczno-strategicznej dyrektywy obronnej RP; kierunku rozwoju SZ RP; zagrożeń dla wewnętrznego bezpieczeństwa państwa i środków przeciwdziałania; problemów pozamilitarnych przygotowań systemu bezpieczeństwa narodowego. Wskazany katalog nie ma charakteru zamkniętego. [Patrycja Bryczek-Wróbel, Arkadiusz Meller]

Literatura: K. Gąsiorek, T. Kośmider, J. Pawłowski, Instytucje doradcze i sztabowe głowy państwa polskiego zajmujące się problematyką bezpieczeństwa narodowego [w:] Organy doradcze głowy państwa właściwe w sprawach bezpieczeństwa narodowego, red. T. Kośmider, Warszawa 2015 • J. Juchniewicz, Rada Bezpieczeństwa Narodowego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 24.