RENEGADE – termin przejęty wprost z jęz. angielskiego (renegade – zdrajca) określający statek powietrzny, który może zostać użyty jako środek ataku terrorystycznego z powietrza, a w przypadku terminu Maritime Renegade – statku lub obiektu pływającego. W tym znaczeniu termin Renegade zaczęto stosować po atakach terrorystycznych z 11 września 2001 r., kiedy uprowadzone samoloty pasażerskie uderzyły w dwie wieże World Trade Center w Nowym Jorku oraz budynek Pentagonu.

W polskich aktach prawnych i dokumentach wykonawczych przyjęto definicję statku (obiektu) powietrznego zakwalifikowanego do kategorii Renegade jako cywilny statek powietrzny, który przekroczył powietrzną granicę państwową albo wykonuje lot w przestrzeni powietrznej RP bez zezwolenia lub niezgodnie z warunkami zezwolenia i który nie zastosował się do wezwań państwowego organu zarządzania ruchem lotniczym oraz może być użyty jako środek ataku o charakterze terrorystycznym. Status Maritime Renegade odnosi się do statków lub obiektów pływających używanych jako środki ataku terrorystycznego wymierzonego w statki, obiekty portowe, porty oraz związaną z nimi infrastrukturę (dotyczą ich przepisy ustawy o ochronie żeglugi i portów).

W zależności od stopnia ściśle określonych kryteriów statki powietrzne mogące służyć jako środek ataku terrorystycznego dzielą się na trzy kategorie: 1. Suspected Renegade – podejrzany; 2. Probable Renegade – prawdopodobny; 3. Confirmed Renegade – potwierdzony. W stosunku do statku powietrznego z nadanym statusem Renegade podejmowane są przeciwdziałania, skonkretyzowane w formie materialnej i proceduralnej w źródłach prawa krajowego (w polskim prawie – na podstawie ustawy o ochronie granicy państwowej). Zgodnie z przepisami prawa lotniczego procedura taka umożliwia zniszczenie cywilnego statku powietrznego, jeżeli uzasadniają to względy bezpieczeństwa państwa oraz w przypadku stwierdzenia, że jest on użyty do działań sprzecznych z prawem, a w szczególności jako środek ataku terrorystycznego z powietrza. Obowiązujące prawo umożliwia zniszczenie samolotu o statusie Renegade tylko w sytuacji, gdy na jego pokładzie nie ma żadnych zakładników. Decyzję podejmuje Dowódca Operacyjny Rodzajów SZ. [Tadeusz Szczurek]

Literatura: T. Szczurek, Formalnoprawne aspekty użycia Sił Zbrojnych RP w zwalczaniu terroryzmu na przykładzie RENEGADE [w:] Współczesny wymiar terroryzmu, red. Z. Piątek, Warszawa 2006 • T. Szczurek, Od deskrypcji do antycypacji wykorzystania potencjału militarnego w kształtowaniu bezpieczeństwa nowoczesnych wspólnot państwowych wobec rozwoju zagrożeń niemilitarnych, Warszawa 2012.