SIŁY SOJUSZNICZE – ogół sił zbrojnych, w tym wspierające elementy potencjału niemilitarnego (komponent cywilny), wydzielonych przez państwa związane ze sobą umową o wzajemnej pomocy wojskowej, przeznaczonych do wykonywania wspólnych zadań mających prowadzić do realizacji wspólnego interesu lub celu. Mogą uczestniczyć w tych działaniach pod zjednoczonym (wspólnym) dowództwem i realizować uzgodniony plan bądź dążyć do osiągnięcia wspólnych celów strategiczno-operacyjnych, wykonując zadania w narodowych systemach kierowania i dowodzenia, ograniczając się do koordynacji prowadzonych działań. W praktyce w czasie pokoju w przypadku sojuszu obronnego tak rozumiane siły sojusznicze [s.soj.] koncentrują się na harmonizacji wysiłków wojskowych (planowaniu obronnym i operacyjnym), budowaniu interoperacyjności oraz demonstrowaniu posiadanych zdolności i utrzymywaniu gotowości do realizacji czynnej obrony.

W szerszym rozumieniu s.soj. to suma sił zbrojnych/potencjału wojskowego wraz ze wspierającym go potencjałem niemilitarnym państw, który służy osiąganiu wspólnych celów w wypadku podjęcia stosownych decyzji. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy między państwami zawarte są porozumienia polityczne i kiedy to s.soj. państw członkowskich przez samo swoje istnienie służą ogólnemu odstraszaniu. Z kolei w czasie kryzysu/konfliktu tak rozumiane s.soj. stanowią zasób umożliwiający skomponowanie wydzielonych kontyngentów do realizacji określonych zadań i w konsekwencji osiąganiu zamierzonych celów wojskowych wspierających cele polityczne. Warto pamiętać, że państwa związane umową wojskową co do zasady zachowują prerogatywy do wypełniania zobowiązań wobec sojuszu/sojusznika przez dowolne posiadane siły/zdolności. Zatem z punktu widzenia państw zewnętrznych całość sił członków sojuszu stanowi s.soj., gdyż nie da się przewidzieć, które jednostki mogą być użyte do wspólnych celów.

W praktyce, np. w nomenklaturze NATO, stosowane są obydwa rozumienia. Węższej definicji s.soj. odpowiada struktura dowodzenia NATO oraz całość sił narodowych państw Sojuszu ujętych we wspólnym planowaniu obronnym i częściowo w planach operacyjnych organizacji. Z kolei poszerzone pojęcie s.soj. jest pokrewne zdefiniowanemu przez NATO terminowi „wojskowy instrument siły Sojuszu”, który obejmuje: władze wojskowe paktu, strukturę dowodzenia, strukturę sił, agencje NATO oraz inne siły narodowe, policję wojskową, instytucje afiliowane, cywilne zdolności i zasoby, a także cywilne agencje rządowe i sektor cywilny. [Jarosław Tomaszewski, Bogdan Sowa]

Literatura: MON, Doktryna wsparcia przez państwo gospodarza DD/4.5, Warszawa 2005 • NATO Defence Planning Process, NATO, 31.03.2022, https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_49202.htm [dostęp: 15.02.2023].