STRATY TECHNICZNE – ubytek sprzętu wojskowego [sprz.w.] z użytkowania w danym okresie na skutek oddziaływania przeciwnika, warunków eksploatacji oraz błędów sterowania, które mogą prowadzić do: uszkodzenia, zniszczenia, unieruchomienia, zdobycia przez przeciwnika lub porzucenia. Straty techniczne dzieli się na eksploatacyjne i bojowe.

Każdy sprz.w. wprowadzony do eksploatacji ma zdeterminowaną strukturę i zbiór cech techniczno-eksploatacyjnych, które warunkują wypełnianie założonych funkcji oraz określoną odporność na zużycie fizyczne, które uzyskuje się w procesach projektowania i produkcji. Od momentu wyprodukowania sprz.w. pod wpływem czynników wymuszających starzenie następuje ciągła zmiana jego cech eksploatacyjnych. Oddziaływanie czynników wywołujących proces zużywania sprz.w. prowadzi do zmiany jego stanu ‒ ze stanu zdatności do użytkowania do stanu niezdatności. Stan obiektu technicznego uniemożliwiający jego funkcjonowanie lub pogłębienie niezdatności obiektu już niezdatnego nazywa się uszkodzeniem. Podczas użytkowania sprz.w. w ekstremalnych warunkach pola walki może wystąpić jednocześnie wiele przyczyn powstawania uszkodzeń. Prowadzi to do uszkodzeń i awarii obiektów technicznych nazywanych uszkodzeniami eksploatacyjnymi, które stanowią straty eksploatacyjne powodujące zmniejszenie potencjału bojowego wojsk.

Skokowe zmniejszenie liczby obiektów techniki wojskowej, a tym samym potencjału bojowego wojsk powodowane jest oddziaływaniem przez przeciwnika środkami rażenia. Uszkodzenia i zniszczenia obiektów technicznych powstałe w wyniku oddziaływania przeciwnika nazywa się uszkodzeniami i zniszczeniami bojowymi. Liczba uszkodzeń i zniszczeń bojowych sprz.w. jest zdecydowanie wyższa od uszkodzeń eksploatacyjnych.

Wyłączenie sprz.w. z użytkowania w działaniach zbrojnych następuje przede wszystkim na skutek uszkodzeń i zniszczeń, stanowiąc dla wojsk straty bojowe i eksploatacyjne. Ponadto wyłączenia z użytkowania mogą być rezultatem unieruchomień, porzuceń lub zdobycia przez przeciwnika.

Straty sprz.w. dzielą się na bezpowrotne i powrotne. Straty bezpowrotne stanowi sprz.w. całkowicie lub częściowo zniszczony; są to zniszczenia sprz.w. lub uszkodzenia w stopniu uzasadniającym jego kasację lub powodującym nieopłacalność naprawy. Z uszkodzonego sprz.w. zaliczonego do strat bezpowrotnych można odzyskać niektóre sprawne zespoły, podzespoły, mechanizmy lub części w celu ich wykorzystania w procesie naprawy. Straty powrotne stanowi: sprz.w. unieruchomiony, uszkodzony oraz porzucony, a czasem sprz. odzyskany uprzednio zdobyty przez przeciwnika. Powrót do ugrupowania bojowego sprz.w. stanowiącego straty powrotne może nastąpić w rezultacie realizacji procesów ewakuacji i napraw. Uszkodzony, zniszczony, unieruchomiony, zdobyty przez przeciwnika i porzucony w działaniach bojowych sprz.w. tworzy strumień strat. Miarą strumienia strat jest intensywność rozumiana jako średnia liczba strat w określonym czasie. [Marian Brzeziński]

Literatura: M. Brzeziński, Modelowanie systemu remontu techniki wojsk lądowych, Warszawa 2010 • M. Brzeziński, E. Chylak, Eksploatacja w logistyce wojskowej, Warszawa 1996.