STRAŻ POŻARNA – termin dotyczący formacji specjalistycznych zajmujących się walką z pożarami i → ochrona przeciwpożarową. Po pierwsze, jest to umowna nazwa podmiotu bezpieczeństwa przeznaczonego do walki z pożarami, przy czym w obecnym stanie prawnym domena działań straży pożarnych [st.poż.] wykracza poza walkę z pożarami i obejmuje także zróżnicowanie rodzaje → ratownictwa (np. techniczne, medyczne, chemiczne, ekologiczne, wodne). Po drugie, jest to reprezentatywna nazwa elementów grupy jednostek → ochrony przeciwpożarowej, do których należą jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej i Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej, ochotnicze straże pożarne, zakładowe straże pożarne, gminne zawodowe straże pożarne, powiatowe (miejskie) zawodowe straże pożarne i inne jednostki ratownicze identyfikujące się ze st.poż.

Generalnie st.poż. to umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja przeznaczona do ochrony najważniejszych wartości utylitarnych (ludzkiego zdrowia i życia, a także mienia i środowiska w zakresie niezbędnym do przeżycia ludzi w wymiarach biologicznym i bytowo-kulturowym), zdolna do reagowania w trybie pilnym (niezwłoczności) na pożary, klęski żywiołowe i inne miejscowe zagrożenia bezpieczeństwa. Jest to główny rodzaj podmiotów wykonawczych funkcjonujących na rzecz → bezpieczeństwa powszechnego, → ochrony ludności i ochrony przeciwpożarowej, a także element → Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (w przypadku jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej i straży pożarnych włączonych do tego systemu).
[Paweł Gromek]

Literatura: P. Gromek, Ratownictwo w ochronie ludności. Istota. System. Kierunki rozwoju, Warszawa 2015.