TEORIA KOMPLEKSÓW BEZPIECZEŃSTWA – opracowana przez → szkołę kopenhaską, stanowi jeden z kierunków jej badań nad bezpieczeństwem. Kompleksy bezpieczeństwa [kom.bezp.] to grupy państw, których bezpieczeństwo nie może być rozważane oddzielnie ze względu na występujące między nimi współzależności. Teoria regionalnych kom.bezp. stanowi element całościowego podejścia szkoły kopenhaskiej wraz z analizą sektorową bezpieczeństwa oraz koncepcją → sekurytyzacji. Szczególną rolę odegrał Barry Buzan, który odrzucił zasadę, że problemy bezpieczeństwa trzeba rozumieć tylko w ujęciu polityczno-militarnym i uzasadniał, że powinno być ono analizowane również w obszarze wojskowym, politycznym, ekonomicznym, społecznym i środowiskowym. [→ Buzan Barry] Zgodnie z teorią kom.bezp. nie można być bezpiecznym dla samego siebie, zatem bezpieczeństwo należy rozważać na poziomie regionalnym, a nie jednostkowym. Pojęcie regionalnych kom.bezp. dotyczy spójnych geograficznie państw lub innych zbiorów jednostek, w ramach których ich wzajemne relacje i zależności polityczne, kulturowe, ekonomiczne i historyczne powodują, że problemy bezpieczeństwa wymagają łącznego ich rozpatrywania. Taką grupę państw łączy pewien poziom korelacji i zależności, co odróżnia je od innych regionów. Geograficzna styczność jest bowiem determinantą zachodzących wzajemnych interakcji związanych z bezpieczeństwem. Nie oznacza to jednak, że granice takich regionów nakładają się zawsze na tradycyjne podziały geograficzne lub geopolityczne. [Dariusz Nagrabski]

Literatura: Tożsamość nauk o bezpieczeństwie, red. S. Sulowski, Toruń 2015 • P.D. Williams, Studia bezpieczeństwa, Warszawa 2012 • Zarys teorii bezpieczeństwa państwa, red. J. Gryz, Warszawa 2016.