TERRORYZM – zjawisko polegające na wykorzystywaniu aktów przemocy albo groźby ich użycia wobec osób lub mienia w celu wymuszenia na władzy określonych ustępstw lub decyzji politycznych. Pożądanym efektem jest wywołanie niepokoju i niepewności. Łacińskie terminy tres, ters, tersere oraz terrere czy greckie tereo wywodzą się od staroindyjskiego tras, które oznaczało strach lub grozę. Pokrewny termin terror zazwyczaj przypisywany jest działaniom państwa [→ terroryzm państwowy], pewnej praktyce politycznej opartej na wykorzystywaniu różnych form i metod stosowania przemocy przez aparat państwowy.

Terroryzm [terr.] może być ujmowany jak metoda, której psychologicznym efektem ma być właśnie wywoływanie terroru. W charakteryzowaniu tego zjawiska jako strategii działania wyróżnia się kilka elementów, takich jak: przemoc, obiekt albo ofiary ataku, cel działania. Przemoc jest podejmowana z premedytacją, celem wywołania ekstremalnego strachu, nastawiona jest na wpływanie na społeczność szerszą niż ofiary bezpośredniej przemocy, co powoduje przypadkowy dobór miejsca ataku (często symbolicznego) i ofiar. Przemoc jest wykorzystywana do wyrażenia sprzeciwu i protestu wobec społeczności, w której atak został dokonany, okrucieństwo ataku pełni równocześnie funkcję manifestacyjną (postulatów), kreacyjną (strachu i propagandy) i komunikacyjną (między terrorystą/terrorystami, ofiarami a władzą).

Niezależnie od motywacji ideowej (terr. narodowowyzwoleńczy, religijny, prawicowy, lewicowy, jednej sprawy), do której nawiązuje podmiot wykorzystujący strategię terrorystyczną (jednostka, grupa, państwo), odnosi się on do elementów systemowych regulowanych przez władzę publiczną. Termin „terroryzm” jest używany z ładunkiem wartościującym ze względu na brak politycznej stałości w określaniu i uznawaniu lub nieuznawaniu konkretnych zdarzeń za terrorystyczne. [Aleksandra Gasztold]

Literatura: A. Gasztold, Terroryzm jako główne zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego [w:] Bezpieczeństwo międzynarodowe w XXI wieku, red. R. Zięba, Warszawa 2018 • A. Gasztold, Feminist Perspectives on Terrorism. Critical Approaches to Security Studies, Cham 2020.