UBÓSTWO ENERGETYCZNE ‒ (ang. fuel poverty, energy poverty) stan doświadczania przez gospodarstwo domowe trudności w zaspokajaniu podstawowych potrzeb energetycznych, zarówno na poziomie biologicznym, jak i społecznym, na które składają się: trudności w zapewnieniu wystarczającego poziomu (standardu) ciepła, chłodu, oświetlenia i energii służącej do zasilania oraz używania podstawowych urządzeń AGD i RTV; trudności w opłacaniu rachunków energetycznych na skutek niskich (braku) dochodów finansowych (jeżeli dochody po uwzględnieniu kosztów energii znajdują się poniżej zdefiniowanego progu ubóstwa, a udział dochodów wydatkowanych na energię przekracza określoną medianę dla danego kraju); wysokie wydatki energetyczne i niska efektywność energetyczna zarówno źródła energii, jak i budynku/mieszkania (gospodarstwa domowego). Wskaźnikiem mierzenia ubóstwa energetycznego są zatem wysokie koszty energii, niskie dochody oraz niska efektywność energetyczna.

Szczególnym wyrazem ubóstwa energetycznego jest zjawisko ubóstwa energii cieplnej (ang. heat poverty) gospodarstwa domowego, które należy rozumieć jako stan doświadczania w dłuższym okresie trudności w integralnym zaspokajaniu podstawowych potrzeb energii cieplnej, wyrażającej się w: braku komfortu ciepła (przyjętym ustawowo standardem ciepła w polskich mieszkaniach pozwalającym doświadczać poczucia komfortu jest temperatura 21°C, dla innych pomieszczeń jest to 18°C); trudności w zakresie zakupu lepszej jakości źródła ciepła; trudności przeprowadzenia modernizacji urządzeń grzewczych lub całkowitej ich wymiany na bardziej energooszczędne (efektywne energetycznie); trudności w przeprowadzeniu termomodernizacji domu. Te utrudnienia mają wpływ na stan i poziom gospodarstw domowych w zakresie warunków bytowych w wyniku doświadczania niskich dochodów, wysokich wydatków na cele grzewcze i niskiej efektywności energii cieplnej, którego skutkiem w wymiarze → bezpieczeństwa energetycznego są trudności w dostosowaniu się do wymogów i standardów w aspekcie energii cieplnej, a w wymiarze → bezpieczeństwa ekologicznego ‒ niska emisja i zanieczyszczenie powietrza. [Katarzyna Świerszcz]

Literatura: I. Faiella, L. Lavecchia, Energy Poverty. How Can You Fight It, if You Can’t Measure It?, „Energy and Buildings” 2021, nr 233 • M.A.T. Reanos, Fuel For Poverty: A Model for the Relationship Between Income and Fuel Poverty. Evidence from Irish Microdata, „Energy Policy” 2021, nr 156 • K. Świerszcz, Heat Poverty as a Measure of Local Energy Security, Warszawa 2020.