Powrót

Szczegóły Hasła

WOJNA EKONOMICZNA


WOJNA EKONOMICZNA ‒ zespół działań ekonomicznych i militarnych skierowanych na osłabienie lub zniszczenie obronno-gospodarczego potencjału przeciwnika. Stanowi jedno z zagrożeń → bezpieczeństwa ekonomicznego państwa. Wojna ekonomiczna [woj.ek.] nie ma cech bezpośredniej inwazji, stanowi sumę różnorodnych instrumentów z różnych dziedzin, w tym ekonomicznych, które mają na celu zdestabilizowanie podmiotu (państwa) będącego obszarem agresywnego oddziaływania. Do jej narzędzi zaliczane są różne grupy środków: 1. ekonomiczne (taryfowe, pozataryfowe i walutowo-finansowe); 2. militarne (zajęcie strategicznych obszarów przemysłowych, atakowanie floty handlowej, obiektów gospodarczych oraz infrastruktury ekonomicznej); 3. administracyjne (embargo eksportowe i importowe, sankcje wobec przedsiębiorstw i obywateli, tworzenie „czarnych list” instytucji/firm objętych zakazem współpracy, zakupy prewencyjne, zakaz transferu technologii); 4. dyplomatyczne (bojkot, działania informacyjno-propagandowe); 5. niekonwencjonalne (polityka zakłócania stabilizacji ekonomicznej, nakręcanie spirali zbrojeń, międzynarodowa przestępczość zorganizowana, fałszowanie pieniędzy, działalność firm konsultingowych, alokacja zagrożeń ekologicznych). Podczas woj.ek. stosowane są różne kombinacje środków z poszczególnych grup. W literaturze przytacza się m.in. politykę zakłócania stabilizacji (Charles Hitch i Roland McKean), które to narzędzie znajduje się na pograniczu środków niekonwencjonalnych i dyplomatycznych. Polega na przyjmowaniu w polityce zagranicznej na zmianę kursu pokojowego i niepojednania, co ma wywoływać gwałtowne fluktuacje budżetów obronnych, poziomu cen oraz poziomu zatrudnienia.

Woj.ek. może być prowadzona zarówno w czasie wojny, jak i pokoju; może mieć na celu nie tylko zniszczenie siły militarnej przeciwnika, lecz także wygraną poprzez wyczerpanie materialne nieprzyjaciela [→ sankcje ekonomiczne; wojna handlowa] [Katarzyna Śmiałek]

Literatura: Bezpieczeństwo ekonomiczne. Wymiar narodowy i międzynarodowy, red. K. Śmiałek, W. Śmiałek, Warszawa 2019 • B. Buzan, O. Waever, Regions and Powers: The Structure of International Security, Cambridge 2003 • Ekonomika obrony, red. W. Stankiewicz, Warszawa 1994.


AUTORZY: Śmiałek Katarzyna, OST.ZM.: 13.02.2024