BEZPIECZEŃSTWO POWSZECHNE – jedna z dziedzin (rodzajów) → bezpieczeństwa narodowego. Może być postrzegane jako proces służący zapewnieniu społeczeństwu (ludności, jednostkom) bezpieczeństwa poprzez ochronę najważniejszych wartości utylitarnych, czyli ludzkiego zdrowia i życia, a także mienia i środowiska w zakresie niezbędnym do przeżycia ludzi w wymiarach biologicznym i bytowo-kulturowym. Proces ten jest ukierunkowany na przeciwdziałanie szerokiemu spektrum zagrożeń o źródłach tkwiących w siłach natury lub aktywności człowieka przeciwko człowiekowi, we wszystkich stanach funkcjonowania państwa, to jest w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Może być też stanem uzyskanym w efekcie zorganizowanej, częściowo zorganizowanej lub niezorganizowanej (spontanicznej) działalności o naturze ochronnej w dziedzinach ratowniczej, zdrowotnej, ekologicznej, edukacyjnej, gospodarczej, prawnej, sanitarnej, weterynaryjnej, społecznej i in. Znajduje odzwierciedlenie w zadaniach z zakresu m.in. → ratownictwa, → ochrony ludności, → obrony cywilnej, → zarządzania kryzysowego, ochrony zdrowia publicznego, ochrony → infrastruktury krytycznej, → ochrony przeciwpożarowej, → pomocy humanitarnej i ochrony dziedzictwa kulturowego [→ ochrona dóbr kultury].

Bezpieczeństwo powszechne w sensie obiektywnym (jako bezpieczeństwo powszechne eksperckie) oraz w sensie subiektywnym (jako poczucie bezpieczeństwa powszechnego) nie ma swojego wiernego odpowiednika w literaturze zagranicznej – jest powiązane z terminami societal security, common security, → human security oraz individual security.

W kategoriach systemowych jest systemem szczegółowym → systemu bezpieczeństwa narodowego RP, powiązanym funkcjonalnie i zasobowo z innymi, m.in. → Krajowym Systemem Ratowniczo-Gaśniczym, systemem ochrony przeciwpożarowej, systemem → Państwowe Ratownictwo Medyczne, systemem ochrony zdrowia, → systemem powiadamiania ratunkowego, systemami wykrywania skażeń i powiadamiania o ich wystąpieniu, → systemem zarządzania kryzysowego, strukturami → Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności, strukturami NATO i strukturami ONZ. [Aleksandra Skrabacz, Paweł Gromek]

Literatura: P. Gromek, R. Wróbel, Ochrona obiektów kluczowych. Perspektywa bezpieczeństwa powszechnego, Warszawa 2017 • W. Kitler, Bezpieczeństwo powszechne [w:] Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, red. W. Kitler, A. Skrabacz, Warszawa 2010 • J. Wolanin, Common Societal Security Culture in the Baltic Sea Region: Basics and the Way Forward, Stockholm 2017.