ŻOŁNIERZ ‒ osoba pełniąca czynną → służbę wojskową, czyli: zasadniczą służbę wojskową, terytorialną służbę wojskową, służbę w aktywnej rezerwie w dniach tej służby oraz odbywania ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy, zawodową służbę wojskowa, służbę w razie ogłoszenia → mobilizacji i w → czasie wojny. Żołnierzem jest osoba pełniąca służbę w siłach zbrojnych danego państwa i zobowiązana do obrony jego granic, a także osoba wykonująca zadania bojowe poza jego granicami.
Żołnierz zawodowy to osoba mająca odpowiednią zdolność psychofizyczną do służby w formacjach uzbrojonych, która po spełnieniu wymogów formalnych oraz uroczystym zaprzysiężeniu dobrowolnie zobowiązała się do pełnienia zawodowo służby wojskowej dla dobra ojczyzny. Prawa i obowiązki żołnierzy zawodowych regulują stosowne akty prawne. Żołnierz rezerwy to osoba, która złożyła przysięgę wojskową i została przeniesiona do rezerwy po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, w tym z zawodowej służby wojskowej, jeżeli w dalszym ciągu podlega obowiązkowi służby wojskowej. Żołnierzami rezerwy są np. byli żołnierze zawodowi, osoby po służbie przygotowawczej, a także byli żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej i absolwenci programu przeszkolenia wojskowego „Legia Akademicka”. [Damian Matysiak]
Literatura: W. Jastrzębski, K. Wnorowski, Status żołnierzy terytorialnej służby wojskowej w świetle polskiego prawa karnego materialnego i procesowego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2023, nr 1.